
مسوولان وزارت ماليه مى گويد که به شکل اوسط، سالانه نزديک به ١٥هزار ماليه دهندۀ متوسط، ماليه نپرداخته و اگر همه فعال باشد مقدار ماليات پرداخت نشدۀ آنها سالانه حدود ١٧ ميليارد افغانى تخمين مى شود.
توريد کنندگان و يا شرکت هاى تجارتى که سرمايه دورانى يا فروشات سالانۀ آنها پنجصد ميليون تا يک ميليارد افغانى باشد، ماليه دهندگان متوسط مى باشند. اين معيار براى ماليه دهندگان متوسط ديگر ولايات، متفاوت مى باشد.
آمنه احمدى رييس ماليه دهندگان متوسط وزارت ماليه گفت: در سال مالى ١٣٩٤ از جمع ٢٣٠٠٠ ماليه دهنده متوسط ٩٩٥٥ ماليه دهنده، در مجموع ده ميليارد افغانى؛ و در سال ١٣٩٥ از ميان ٢٥٥٠٠ ماليه دهنده، ١٣٠٠٠ ماليه دهنده در مجموع ١٣ ميليارد افغانى پرداخت کرده اند.
رييس ماليه دهندگان متوسط گفت که فساد ادارى، استفاده از زور و شناخت و عدم آگاهى از قانون را از عوامل عمدۀ فرار از ماليه خوانده و افزود که در پنج ماه اول سال مالى ١٣٩٦، از ميان ٢٥٥٠٠ ماليه دهنده ٧٠٠٠ ماليه دهنده در مجموع، پنج عشاريه چهار ميليارد افغانى ماليه پرداخت کرده اند.
به گفته وی، در دو سال اخير، مقام هاى اين وزارت با شمارى از ماليه دهندگانى که ماليه نمى پردازند، نشست هايى داشته که تا حدى مفيد بوده است؛ زيرا در سال روان مالى، سطح اطاعت پذيرى ماليه دهندگان نسبت به سال گذشته بهتر شده، ولى قناعت بخش نمى باشد.
با در نظرداشت حد اوسط مقدار ماليه که شرکت ها پرداخت کرده اند، اگر نزديک به پانزده هزار ماليه دهنده يادشده فعاليت داشته و ماليه را پرداخت مى کرد، در حدود دو و نيم سال اخير، به بيش از ٤١ ميليارد افغانى در بودجه دولت افزوده ميشد.
گفته می شود که برخى مارکيت هاى تجارتى مربوط به اعضاى شوراى ملى، افراد وابسته به مقام هاى حکومت، سران قوم و زورمندان مى باشند و با استفاده از زور، حاضر به پرداخت ماليه نمى شوند.